Rozmowa z W. Wspominała. Miała 16 lat, gdy agenci gestapo w cywilu wieźli ją pociągiem ze Skierniewic do Warszawy na Pawiak. Trafiła do celi, w której czekały na przesłuchanie kobiety. Wśród nich podejrzane, że są ukrywającymi się Żydówkami. Podobno pytania najczęściej dotyczyły ich katolicyzmu. Tak mówiono w celi. W. nie bała się tych pytań. Wiedziała, że da sobie radę. Inne bały się. Bezgłośnie wypowiadały jakieś słowa. Nie było wiadomo, czy modlą się o uratowanie, czy powtarzają cicho słowa modlitw, które miały je uratować. Z przesłuchania wróciła akurat jedna dziewczyna z tej celi. Po jakimś czasie zaczęła rozmawiać z W. Szepnęła jej, że nie pomyliła się w Ojcze Nasz i bez błędu wymieniła wszystko siedem grzechów głównych. Na koniec śledczy zapytał ją przez tłumacza, ile razy była u bierzmowania. Odpowiedziała, że dokładnie nie pamięta, ale na pewno wiele razy. Poszło dobrze. Uspokoiła się.

W. wiedziała, co oznaczała ta ostatnia odpowiedź. Ale milczała, bo przecież było już po wszystkim. Tę przesłuchiwaną za dwie godziny wywołano z celi. Rozstrzeliwania odbywały się wieczorami.

Paweł Jędrzejewski

lipiec 2021

“Confirmation”

A talk with W. Her reminiscence.

She was only sixteen when plain-clothes Gestapo agents put her on a train from Skierniewice to Pawiak in Warsaw. They placed her in a cell where women waited for interrogation. It was suspected there were Jews hiding among them. So the questions were usually about Catholicism.

That’s what they said in the cell. 

W. wasn’t afraid of questions like that. She knew she’d make it. But others were nervous. They silently, yet intensely, mumbled words under their breath. No one knew if they were praying for help or memorizing words they knew were their only hope. 

One girl came back from her interrogation. After a few minutes she started talking to W. She whispered she hadn’t made any mistakes with Our Father and she’d named all Seven Deadly Sins. That’s when the investigator asked her through an interpreter how many times she had her Confirmation. Her reply was she didn’t remember exactly, but many times for sure.

It all went well. She was calm.

But W. knew what that last answer meant. So she remained silent, because it was already over. The girl had received „confirmation.” A couple hours later, she was called out of the cell. 

The shooting took place that evening. They always did.